Z-saw zagen | Review en keuzehulp door Padraig Croke
Op het gebied van outdoor en bushcraft benodigdheden is een zaag net zo waardevol als bijvoorbeeld een mes of een bijl. Een zaag bespaart je tijd en energie en is zeker niet alleen nuttig voor het verwerken van hout voor je kampvuur. Je kunt een zaag namelijk ook goed gebruiken voor houtbewerkingswerkzaamheden. Een zaag is veiliger dan een bijl, zeker voor de minder ervaren natuurliefhebbers. Het is dus zeker de moeite waard evenveel tijd te steken in het zoeken naar de perfecte zaag als je zou doen bij een mes of bijl. Met het enorme aanbod aan zaagbladstijlen, en niet te vergeten, maten, vormen en kenmerken, is er een zaag voor elk type gebruiker. Een van de nieuwste producten aangeboden door Knivesandtools wordt gemaakt door het Japanse bedrijf Z-Saw. Het bedrijf bestaat al geruime tijd en produceert tools voor boomchirurgen, natuurliefhebbers en houtbewerkingsprofessionals. Laten we eens kijken naar een aantal van de Z-Saw zagen om erachter te komen wat voor jou de beste keuze zal zijn.
Japanse zaagtradities
In Japan wordt veel kwaliteitsgereedschap voor houtbewerking geproduceerd. Zeker als het gaat om handzagen voor hout- en timmerwerk. Het is dus niet verrassend dat Z-Saws al sinds de jaren ‘40 traditionele handzagen maakt. Sindsdien zijn ze blijven vernieuwen en uitbreiden. Ze waren ook een van de eerste bedrijven in Japan die de Hard Impulse hittebehandeling introduceerden. Deze behandeling staat bekend als een van de grote innovaties voor het maximaliseren van de hardheid van de zaagtanden. Tijdens de behandeling worden de uiteinden van de zaagtanden binnen milliseconden verhit om een hardheidsniveau van HV800-950 (64,0 - 68,2 HRC) te bereiken. Dit is de maximale hardheid die voor staal kan worden bereikt. Z-saws geeft aan dat het geheim van de kwaliteitshandzagen te danken is aan de non-stop innovatie en decennialange ervaring. Z-saws en de vervangende zaagbladen zijn een stukje goedkoper dan wellicht die van populairdere concurrenten zoals Silky. Dit zie je als je kijkt naar de bouwkwaliteit en de algemene materiaalkeuzes, maar ze zijn zeker geen slechte keuze! In alle opzichten zijn Z-Saws een fantastische keuze voor de meer economisch bewuste gebruiker.
Gebruik trekzagen
Alle zagen die we in deze collectie bekijken zijn trekzagen. Trekzagen zijn perfect voor snoeiwerkzaamheden maar ook voor boomchirurgen omdat alle snijkracht van de trekbeweging van het zaagblad komt. Door deze trekbeweging is het zaagblad gemakkelijker te gebruiken in lastige hoeken of wanneer je op hoogte iets probeert te zagen. Bovendien maakt de trekkende beweging zachtere en meer gecontroleerde bewegingen mogelijk. De voorwaartse beweging moet er ook voor zorgen dat de snede niet vol komt te zitten met stof en pulp. Als je nog nooit een trekzaag hebt gebruikt zal het wellicht een beetje oefenen zijn. De beweging voelt namelijk gewoon aan zoals je gewend bent van een meer traditionele zaag. Mensen die niet bekend zijn met deze beweging kunnen heel gemakkelijk hun zaagblad breken door te veel kracht te zetten tijdens de duwbeweging waardoor het zaagblad vast komt te zitten en verbuigt. Het zaagblad kan dan zelfs breken. Gelukkig lijkt Z-Saw zaagbladen te maken die vrij sterk en flexibel zijn in vergelijking met hun concurrenten.
De juiste Z-Saw zaag kiezen
Z-Saw’s assortiment bevat verschillende soorten zagen, en ze stemmen het gereedschap af op de behoeften van vele soorten klanten. Van boomverzorgers en boomchirurgen tot ambachtslieden die op zoek zijn naar fijn getande zagen en outdoor en bushcraftliefhebbers die op zoek zijn naar een handzame zaag die een krachtige zaagsnede kan leveren wanneer dat nodig is.
Bij het kiezen van een zaag kunnen de specificaties en keuzes in het begin een beetje overweldigend lijken. Maar er zijn een paar factoren waar je rekening mee moet houden bij het kiezen van de juiste zaag. Denk aan de tandgrootte van het blad, de lengte, de ergonomie en de handzaamheid. Deze elementen gelden voor alle soorten zaagmerken. Waarop moet je letten bij het kiezen van een zaag? Laten we eens kijken naar een aantal van de specificaties en zien hoe deze je keuze kunnen beïnvloeden.
Tanden per inch
Een van de doorslaggevende factoren bij de keuze van een zaagblad is de TPI (tanden per inch). In het algemeen geldt: hoe minder tanden per inch, hoe groter de tanden zullen zijn, en hoe dieper de zaagsneden. Dit betekent dat bij elke zaagbeweging een grotere hoeveelheid materiaal wordt verwijderd. Het gevolg is dat een zaagblad met minder en grotere tanden per inch veel sneller zal zagen dan een zaagblad met meer tanden. Door deze agressieve snijwerking is de kans echter groter dat de vezels van het materiaal scheuren, waardoor een ruwe afwerking ontstaat. Hoe meer tanden per inch, hoe fijner de zaagsnede zal zijn. Dus als je liever fijner zaagt, bijvoorbeeld als je een lepel afsnijdt of een stuk hout bewerkt, dan is een zaagblad met meer tanden misschien beter.
Als je op zoek bent naar niet-vouwbare zaag met een agressievere afwerking en kracht, dan is de FS-245 aan te bevelen, met 7 tanden per inch. In vergelijking is dit agressiever dan de FS-270 met een TPI van 11, die zorgt voor een prachtig gladde zaagsnede.
In de categorie vouwzagen (Tuck-in modellen) heeft het 210 grove model een TPI van 8.5, nog agressiever dan de FS modellen. Dit zaagblad is echter korter en vereist daardoor meer volledige bewegingen om de klus te klaren. De 210 fijne zaag is ook fijner dan het FS model, met een TPI van 12. Het resultaat is een nette gladde snede, perfect voor bushcraft projecten die een niveau van finesse vereisen.
Zaagsnede
Een andere overweging bij het maken van een keuze is de zaagsnede die het zaagblad achterlaat. Deze term wordt gebruikt om de dikte van de zaagsneden aan te duiden in een stuk hout als je er doorheen zaagt. De term wordt soms ook gebruikt om de dikte van het zaagblad aan te duiden, hoewel de zaagsnede vaak breder zal zijn dan het zaagblad, omdat de tanden iets breder zijn dan het zaagblad zelf. Houtbewerkers letten op de breedte van de zaagsnede, zeker als nauwkeurigheid essentieel is. In ons geval, als je kijkt naar snoei- en vouwzagen, is dit misschien minder essentieel. Maar het is de moeite waard dit element van een zaagblad te begrijpen, omdat het niet alleen invloed heeft op hoe gemakkelijk een zaag door een stuk hout snijdt, maar ook op hoeveel zaagsel en afval er geproduceerd wordt. Hoe dunner een zaagsnede, hoe minder hout er verspild wordt. Het zal echter moeilijker zijn goed te zagen naarmate je dieper in het hout komt. Je hebt dan namelijk minder ruimte beschikbaar voor het stof wat vrijkomt, wat kan resulteren in een verstopte zaagsnede. Als vuistregel geldt dat een dikkere zaagsnede beter is voor buitenzagen.
Bij de FS-modellen heeft de 245 grove een bladdikte van 0.90 mm, net als het 210 grove Tuck-in model. Deze geeft je voldoende speling om je stof af te voeren als je door een stuk hout zaagt. Deze specificatie wordt echter pas belangrijk als je door grotere stukken hout zaagt.
Lengte zaagblad en ergonomie
Aangezien al deze zagen relatief kort en handzaam zijn, is de lengte van het zaagblad misschien wel de minst belangrijke factor als het op de prestaties van een zaagblad aankomt. Als algemene regel geldt: hoe langer het zaagblad, hoe minder volledige bewegingen er nodig zijn om door een stuk hout te komen. Als dit geen factor is die een groot effect zal hebben op de prestaties, dan is de andere reden om naar de lengte van het zaagblad te kijken, het beoordelen van de handzaamheid en compatibiliteit. De zaagstijl en -lengte zullen ook van invloed zijn op de ergonomie van het gereedschap en de manier waarop het gebruikt wordt.
Als de handzaamheid niet uitmaakt, zijn de FS-modellen misschien iets voor jou. Deze modellen worden geleverd met een ambidexter schede die je comfortabel aan een riem aan je zijde kunt dragen. De plastic lus draait ook op een scharnier, zodat de schede heen en weer kan bewegen als je bijvoorbeeld op de grond zit met de zaag nog in de schede. Een goede optie als je veel gebruik maakt van een harnas of op hoogte zaagt en maar een hand vrij hebt om te werken. Gemakkelijke toegang tot de schede is dan essentieel.
Echter, als je niet op hoogte werkt of met een hand, dan zijn de inklapbare zagen misschien een betere keuze. De Tuck-in modellen hebben agressievere en fijnere zaagbladen dan de FS modellen. De Tuck-in modellen hebben een groot voordeel ten opzichte van de FS modellen als het gaat om grootte. Het lemmet wordt namelijk in het handvat gevouwen, waardoor het in feite als een schede fungeert en de totale lengte van het gereedschap wordt gehalveerd. Het nadeel hiervan is echter dat je beide handen nodig hebt om de zaag te openen.
Laten we nu, na alle overwegingen besproken te hebben, kijken naar de twee typen zagen en de unieke kenmerken van elk bespreken.
Kenmerken van de FS serie
De FS serie, zoals we hierboven al zagen, is een zaag met een vaste lengte die comfortabel aan je riem gedragen kan worden in een plastic schede. Deze stevige, no-nonsense schede is praktisch en onopvallend en zal ongetwijfeld voldoen aan de behoefte van elke professionele boomverzorger of chirurg. Het gebogen, plastic handvat is comfortabel voor langdurig gebruik en kan de hele dag mee gewerkt worden. Het zaagblad is gemakkelijk te vervangen door het oude blad te verwijderen met behulp van een grote kruiskopschroevendraaier, een muntstuk of je Victorinox. De vernikkelde messen op deze tools met hoog koolstofgehalte zijn sterk, scherp en nauwkeurig!
Voordelen:
- Langere zaagbladen
- Gemakkelijk te gebruiken en uit de schede te halen met een hand
- Comfortabel en ergonomisch design voor dagelijks gebruik
- Kan aan de riem gedragen worden
Nadelen:
- Minder handzaam vanwege de vaste lengte
- Minder agressieve TPI opties beschikbaar
- Minder controle over het snijvermogen of de nauwkeurigheid
Aanbevolen voor: boomverzorgers, boomchirurgen, tuinieren
Kenmerken van de Tuck-in serie
De Tuck-in serie is ontwikkeld met compatibiliteit in het achterhoofd. Ze zijn in staat om een krachtige snijactie te leveren, zonder dat je een grote, zware zaag mee hoeft te nemen. Omdat je ze eenvoudig kunt opvouwen kun je ze gemakkelijk in de zijkant van je rugzak, of zelfs broekzak stoppen. De Tuck-in zaagbladen zijn fijner en agressiever dan de FS zaagbladen, en bieden goede eigenschappen bij een kleinere lengte.
De extra lengte van de compacte handgreep is weliswaar niet zo comfortabel in het gebruik gedurende langere tijd, maar biedt een preciezere snede als het gaat om kracht en nauwkeurigheid. Door de zaag verder naar achteren op het handvat te houden, krijgt de gebruiker veel snijvermogen! Verder naar boven en dichter bij het blad zorgt voor een zachte en precieze snede. Bovendien kan de positie van het blad aangepast worden. Dit is handig als het blad dichter bij de grond moet snijden. Zo zullen je knokkels of handen niet meer over de grond schrapen bij het gebruik van het blad. Net als bij de FS-serie zijn deze bladen heel gemakkelijk te verwijderen en te verwisselen met behulp van de stevige kruisschroef.
Voordelen:
- Compact
- Veel controle en nauwkeurigheid dankzij de lange steel
- Krachtige zaagblad specificaties
- De twee standen van het zaagblad bieden veel flexibiliteit
Nadelen:
- Kan alleen geopend worden met twee handen
- Kan niet op de heup gedragen worden
- Korter zaagblad
Aanbevolen voor: Outdoor liefhebbers, bushcrafters en hikers
Padraig Croke
Padraig Croke is de host van de Trial by Fire-podcast, die van 2018 tot 2023 liep. Overdag is hij grafisch ontwerper en fotograaf en een fanatiek outdoor-mens en bushcraft-liefhebber. Wanneer hij niet voor ons schrijft, is hij meestal in de natuur om te filmen of te fotograferen.
Lees meer over wat Padraig zoal doet op zijn website: www.padraig.me, en je kan hem ook volgen op instagram: @padraigcroke!
Bedankt Padraig, voor deze toffe review!