Roselli bijlen | Review door Padraig Croke

Roselli is een Fins bedrijf dat al 40 jaar kwaliteitsbijlen en -messen produceert. Het bedrijf is opgericht, zoals veel van de beste messenproducenten, vanwege de noodzaak iets te ontwikkelen dat nog niet op de markt was. Heimo Roselli groeide op het Finse platteland op en begon met het maken van zijn eigen gereedschappen, waarmee hij zijn vaardigheden in de smidse perfectioneerde en de balans vond tussen hardheid en flexibiliteit van zijn staal. Hij had gereedschap nodig om mee te vissen, jagen en voor timmerwerk op de boerderij. Op de website geven ze een klein kijkje in dit proces, maar in typische Finse stijl geven ze niet teveel prijs; ze laten zich niet in de kaart kijken.

“Heimo Roselli’s jaren van verfijnen van de smeedtechnieken… die tot op heden nog een geheim blijven tussen Heimo en zijn mannen bij de Roselli werkplaats in Harmoinen. Het Roselli staal is meermaals onafhankelijk getest, en wordt internationaal erkend als het hardste staal in welk moderne mes dan ook – de UHC (Ultra High Carbon) modellen meten zelfs ongeveer 66 HRC.”

Kijkend naar vandaag heeft Roselli zichzelf gevestigd als gerenommeerd bedrijf vanwege hun prachtige gereedschappen, met hun puukkos en bijlen gemaakt in een traditionele Finse stijl. Ik heb (nog) niet het genoegen gehad een Roselli mes in bezit te hebben, maar ik heb wel de kans gekregen om hun handbijl te leren kennen. Het eerste wat me opviel aan de collectie bijlen van Roselli is het gebrek aan verschillende modellen. Voor sommigen is dit misschien frustrerend, maar ik denk dat dit hun filosofie om eenvoudige gereedschappen te maken die de gebruiker een multifunctionele en veelzijdige tool geven, versterkt. Dus laten we in de details duiken.

De bijlkop

Deze carbonstalen bijl heeft een HRC van ongeveer 60 en is in totaal 350 mm lang. De kop zelf is erg dik! Een van de grofste die ik heb gebruikt bij bijlen van dit formaat, met ongeveer 90% van het staal voor het oog in plaats van aan de kant van de butt. De achterkant van de kop heeft een klein uitsteeksel om mee te timmeren. De dikte en de hoek van het blad heeft een dubbele functie en zorgt ervoor dat de bijl niet vast komt te zitten en geeft een brede wig om mee te splijten. De kop heeft ook genoeg gewicht om effectief mee te kunnen splijten. Dit is heel belangrijk, gezien de bijl een korte steel heeft. Ik vond dit een interessante stijl die ik nog niet eerder gebruikt had en ik vond dat het gewicht heel mooi gelijk verdeeld was. In eerste instantie, toen ik zag hoe weinig materiaal zich aan de kant van de butt bevond, was ik een beetje sceptisch. Maar deze vorm werkt echt goed!

Het profiel van de bijlkop is ook ongebruikelijk vanwege de diepte van de bijlkop. Deze vorm zorgt ervoor dat de gebruiker dichtbij het blad kan vastpakken, zodat je kunt controleren waar het snijvlak zijn werk doet. Het profiel is eenvoudig en gebalanceerd, maar ik zou liever iets meer snijvlak aan de bovenkant hebben om hem echt te kunnen gebruiken voor precies snijwerk. Als je kijkt naar de dikte van de wig, vooral als het gaat om fijner werk, hadden de type bijlen voor snijwerk die ik in het verleden heb gebruikt een stuk smallere wiggen, en ik denk wel dat de dikte hier een klein beetje in de weg zit bij het snijden van een lepel en dergelijke. Hij wil splijten! Maar misschien met meer tijd en handigheid met deze bijl is het een prima houtsnijder. Ik denk wel dat de steel wat tekortkomt als het gaat om houtsnijden… maar daar kom ik zo op.

De steel

De steel is gemaakt van berkenhout en geeft een eenvoudige en natuurlijk grip voor je hand richting het verste eind. Persoonlijk heb ik de voorkeur voor een net iets langere steel, vooral bij het splijten van grotere houtblokken. Normaal gesproken plaats ik het uiteinde van de steel op het houtblok en vind ik een punt ergens in het midden om aan te houden voor de neerwaartse zwaai. Dit is makkelijker met een iets langere steel. Maar, zoals ik hierboven al zei, het gewicht van de kop en de brede wig zorgen dat re weinig kracht nodig is voor de bijl om zijn werk te doen. Het is goed om hier te benoemen dat Roselli inderdaad een bijl heeft met een langere steel dan deze. Dus als je een bijl zoekt voor zwaardere taken, zou ik dat model aanraden.

Als we wat gedetailleerder ingaan op houtsnijden, was ik vooral geïnteresseerd in het snijden van een lepel met deze bijl. Ik had verwacht, vanwege het compacte formaat en de zware kop, dat het een eenvoudige klus ging zijn. Ik heb over de jaren veel fijne houtsnijbijlen mogen gebruiken, en ik geef toe dat de Roselli niet per se heel geschikt is voor houtsnijden. De steel is simpelweg te dik. Ik neem een klein gokje hier en neem aan dat deze dikte is vanwege het gebruik van berkenhout voor de steel. Normaal gesproken worden bijlstelen gemaakt van hickory of essenhout, beide bekend om hun flexibiliteit en sterkte, en het vermogen om klappen op te vangen. Dat is een van de redenen waarom honkbalknuppels gemaakt worden van hickory (en vroeger van essenhout). Berkenhout is hier niet zo geschikt voor. Het is geen groot probleem met kleinere bijltjes zoals deze, maar zodat de steel langer en de kop zwaarder wordt, is het belangrijker om sterk, flexibel hout te gebruiken.

Het resultaat van de dikkere steel is dat je hand verkrampt bij langer gebruik. Richting het uiteinde van de steel wordt deze iets smaller, wat heel comfortabel werkt als je meer power wilt. Maar dichter bij de kop is waar een houtsnijder zijn bijl vasthoudt, en de Roselli wordt hier juist dikker, met als gevolg een pijnlijke ervaring. Na een paar minuten snijden begon mijn hand al te verkrampen. Het moet wel gezegd dat nog dichter bij de kop, vlak erachter, het weer comfortabel wordt, en is daar goed geschikt voor fijner werk. Alleen de verdikking in het midden is jammer. Het is me gelukt om een fatsoenlijke ruwe lepel die klaar is voor het mes uit te snijden in een paar minuten, maar ik zou hem liever niet langer gebruiken op deze manier. Kloven doet ie goed… houtsnijden misschien niet zo.

Het foedraal

Het foedraal bij deze bijl is echt van topkwaliteit! Hij is gemaakt van Fins leder, en het is een van de fijnste foedralen voor een bijl op de markt, naar mijn mening. Hij past aardig strak en de gesp houdt de kop op zijn plek en veilig. Het foedraal heeft een lus waarmee je hem aan je riem kunt hangen of vastmaakt aan je rugzak met je compressiebanden. Het is niet nodig om een bijllus aan je riem te dragen. Je zou er ook een carabiner aan kunnen hangen om hem snel van je riem of rugzak te kunnen halen.

Compactheid

Het kleine formaat is een voordeel en maakt deze bijl een zeer compacte tool. Hij past perfect langs de zijkant van je rugzak en je hebt bijna niet door dat hij in je tas zit. In het verleden heb ik mijn Gransfors of Hultafors meegenomen en soms zorgt het gewicht ervoor dat je spijt hebt van die beslissing. Met de Roselli is het ideaal dat het zo’n veelzijdige en nuttige tool rond het kamp is, terwijl deze toch weinig ruimte inneemt.

Deze bijl is duidelijk het product van jarenlang werk op het platteland. Er iets niets toegevoegd dat er niet hoeft te zijn, maar de eigenschappen die de bijl heeft, zijn er voor een reden. Zoals het Finse gezegde gaat: “Ei kannata ostaar ruutia ja ammutav variksia”. Ik zou deze bijl aan iedereen aanraden die op zoek is naar een stuk gereedschap van topkwaliteit dat ideaal is als werkpaard voor allerlei taken in en rond het kamp. Een prachtige tool die alleen maar mooier wordt met gebruik!

Voordelen:

• Prachtig gemaakt en goed gebouwd, de gebruikte materialen zijn duidelijk van geweldige kwaliteit.
• Het staal is makkelijk te slijpen, ondanks zijn hardheid, en blijft geweldig scherp. De brede wig en het goed gebalanceerde gewicht maken deze bijl een perfect stuk gereedschap voor het splijten en houtverwerking.
• Het lederen foedraal is goed in elkaar gezet en houdt de bijl stevig en veilig tegen je lichaam wanneer deze aan je riem hangt.
• De diepte van de bijlkop zorgt voor goede controle achter het snijvlak.

Nadelen:

• Heeft wat meer finesse nodig in de geometrie van de kop om echt goed te werken als een houtsnijdbijl en voor ambachtelijk gebruik. De dikte van de wig, waardoor het zo’n goede kloofbijl is, zit in de weg bij het gebruik voor kleinere klussen.
• De vorm van de steel en de verdikking richting de kop zorgt ervoor dat deze oncomfortabel is bij langer gebruik, vooral bij het houtsnijden.

Lees meer over wat Padraig zoal doet op zijn website: www.padraig.me, en je kan hem ook volgen op instagram: @padraigcroke!

Bedankt Padraig, voor deze toffe review!