ESEE Izula Expert review: duurzaam, aantrekkelijk en uiterst functioneel
Bushcrafter Padraig Croke gebruikt al jaren een ESEE Izula. De perfecte persoon dus om ons te vertellen over zijn ervaringen met de ESEE Izula
Ik heb de Izula II nu al een paar jaar, en het is een vast onderdeel van mijn uitrusting. Met een lemmet van 4 mm dik en een comfortabele 4” (10 cm) handgreep is het veel meer mes dan je in eerste instantie denkt. De Izula II was mijn eerste ‘niet traditionele’ bushcraftmes. Tot dat moment had ik alleen maar scandi-grinds gebruikt. De Izula was mijn eerste introductie in de vlakgeslepen messen en leidde uiteindelijk tot mijn liefde voor ESEE Knives.
Waarom zou je een tweede mes meenemen?
Vaak wanneer ik aan het inpakken ben voor een trip of een dagtocht moet ik voor mijn keuze in gereedschap kiezen tussen verschillende combinaties. Als ik bijvoorbeeld mijn Mora Garberg Carbon meeneem, is een simpel Mora 106 houtsnijmes prima. Of mijn Eldris, met een roestvast lemmet. De vraag die ik mezelf dan stel is: wat heb ik nu dubbel bij me? Is er een reden waarom ik liever dit mes bij me heb dan dat andere? En wat ga ik eigenlijk doen? Is het een kamp waarbij ik veel dingen zelf uit hout snijd, of ga ik gewoon hiken en lunchen? Wat voor type bos bezoek ik en welke tools zijn dan handig om hout te bewerken. In een conifeerachtig bos zou ik geen zwaar gereedschap als een bijl nodig hebben. Een zaag en een groot vast mes zijn dan genoeg. In een normaal bos verzamel ik mijn tondel en sprokkelhout met de hand, door harshoudende takken van de grond te verzamelen en ze met de hand te breken. Of als er weinig materiaal voor handen is zal ik licht batoneren en feathersticken. Een groter mes is dan zinniger, omdat het gebrek aan een bijl dan wordt opgevangen. Aan de andere kant heb je in een loofbos meer harde, dichte houtsoorten die langer branden. Alleen heb je dan wel groter gereedschap nodig om het te verwerken. Een beugelzaag en een bijltje bijvoorbeeld. In dat geval zou je bij een bijl geen groot mes nodig hebben.
Wanneer het dan gaat om een ‘companion blade’ of nekmes, vind ik de ESEE Izula II eigenlijk altijd in mijn uitrusting terug. Sinds de dag dat ik hem kocht, twee jaar geleden. Het is een van mijn favoriete tools. Damen met een groter mes, zoals mijn Fällkniven S1x of ESEE PR4 is de ESEE Izula perfect voor kleinere taken in het veld. Voedselbereiding is een tikje lastig door het dikke lemmet, maar gebruik met een firesteel, notch-snijwerk, houtsnijwerk en het snijden van touw zijn taken die ik vaak met de Izula uitvoer. Natuurlijk houden we allemaal van ons grote, vaste mes. Maar in de praktijk merk ik dat wanneer ik een nekmes als dit draag, dat hij eigenlijk vaak groot genoeg is om alle basistaken in het kamp uit te voeren.
De Izula II in gebruik
Er zijn een paar redenen waarom ik dit mes vaker gebruik dan anderen. Ten eerste vind ik de hoeveelheid staal die je tot je beschikking hebt tijdens gebruik een stuk meer dan bij vergelijkbare messen die ik in het verleden gebruikt heb. Het 4 mm dikke lemmet is lekker sterk, en de grove jimping (gripkartels) op de rug zorgt voor ruim voldoende grip. De micarta handgreep is een andere reden waarom dit mes meer doet dan je zou vermoeden. Je hebt zo fantastische grip en controle, zelfs wanneer je handschoenen draagt. En de extra handgreeplengte van de Izula II ten opzichte van de Izula maakt dat het voelt als een echt mes in je hand, en niet als speelgoed. Na jaren van gebruik zijn de greepdelen die ooit blinkend schoon waren nu donker en verweerd. Een look die ik persoonlijk erg tof vind. ESEE Knives moeten er gebruikt uit zien, als je mij vraagt. En er zal geen twijfel bestaan over het feit dat dit mes gebruikt is.
Ik heb gehoord dat sommige mensen dit mes echt tot het uiterste drijven. Soms zelfs zo ver dat ze ermee batoneren. In de praktijk is dat natuurlijk mogelijk, zoals je op de foto’s kunt zien. Binnen de beperkingen die van een mes van dit formaat verwacht. Het is mogelijk voor mij om de Izula op een zondagse hike mee te nemen en er zo wat lichte brandstof mee te kloven om een kop koffie te zetten. Eén advies van mijn kant: bij een mes van dit geringe formaat tik je gemakkelijk op je eigen vingers tijdens het batoneren. Dus wees voorzichtig, als je het toch zo wilt doen. Een nekmes of ‘side-blade’ is er voor de lastigere, fijnere taken. Wanneer je niet per se het grote mes uit zijn schede hoeft te trekken, of wanneer je liever geen groot mes bij je hebt. Bijvoorbeeld wanneer je een licht hiked, zoals hierboven genoemd. Met dat in gedachte blinkt de Izula II echt uit in het feathersticken, gebruik met een firesteel, notchen en licht hout splijten.
Modificaties
Voor mij zijn er een paar aspecten waarvan ik het idee had dat ik de ESEE Izula kan verbeteren. Om het een nog bruikbaarder gereedschap te maken. Het mooie van de Izula, of eigenlijk iedere andere ESEE die ik gehad heb, is dat het echte werkpaarden zijn! Ik ben nooit bang geweest om een ESEE mes te pushen tot het uiterste. Of om modificaties te maken waardoor het mes het meter zou doen voor mij. In veel gevallen vervalt dan je garantie, maar ESEE heeft een fameuze ‘no questions asked’ garantie. Bekijk eens deze blogpost van ESEE, waar ze het hebben over een paar messen die zij binnen hebben gekregen, en die zonder vragen vervangen zijn.
Poedercoating en de rug
Doordat ESEE 1095-koolstofstaal gebruikt zijn hun messen altijd wat gevoeliger voor de elementen dan bij een roestvaste staalsoort. Zoute zeelucht of andere vochtige omstandigheden zorgen vrij snel voor roest. ESEE’s oplossing hiervoor is een erg goede poedercoating. Een prima manier om het lemmet tegen die problemen te beschermen. Ik heb ook gehoord dat de coating reflecties tegengaat, vooral handig voor zichtbaarheidsissues bij gebruik door defensie.
Hoewel ik in Ierland woon, beroemd om haar natte klimaat (serieus) ben ik doorgaans voorzichtig genoeg geweest om mijn messen genoeg te drogen voor ik ze terug in hun schede stak. Natuurlijk moet je een mes na gebruik altijd terug in zijn schede stoppen. De Izula-schede is gemaakt van een zware polymere kunststof die geen vocht of vuil vasthoudt zoals een lederen schede dat wel doet. Hierdoor zou een natte omgeving gecreëerd worden waarin het mes 90% van de tijd zit. Op een paar uitzonderingen na heb ik nooit een mes laten verroesten. Hierdoor had ik het idee dat het mes een stuk bruikbaarder zou zijn als ik hem kon gebruiken met een firesteel. Daarom heb ik de coating verwijderd met een chemische verfstripper. Dit zorgde voor een onbedoelde maar gave grijze kleur op het lemmet, terwijl het logo en serienummer nog gewoon zichtbaar waren. Nu de coating weg was merkte ik dat de rug nog steeds niet scherp genoeg was voor een firesteel. Daarom heb ik daarna de rug met een vijl perfect haaks gevijld. Met wat geduld en werk duurde het niet lang voor mijn Izula een flinke vonkenregen produceerde. Door het hoge koolstofgehalte in het staal kun je hem ook gebruiken om vonken van een vuursteen te tikken.
Vervangen van de schede
Ik vind de schede die standaard bij de Izula zit erg fijn. Lekker sterk, stevig, compact en simpel. En er zijn verschillende draagopties beschikbaar. Met een simpele clip achterop draag je hem aan je riem, en met de gaten kun je een paracord web maken. Lang heb ik hem met een lederen koord rond mijn nek gedragen. Maar ik vond het in die opstelling wat lastig om hem met één hand uit de schede te halen. Daarom heb ik gekozen voor een upgrade naar een Armatus Carry-schede. Zij zijn in mijn ogen een van de beste schedeproducenten op de markt. Ze hebben een gigantische collectie gevouwen kydex schedes voor de meest populaire messenmodellen op de markt, en hun assortiment lijkt nog altijd te groeien. Ik koos voor oranje, waardoor hij mooi zichtbaar is in het bos. Vooral omdat de greepschalen zo neutraal van kleur zijn, en de originele zwarte schede lastig te spotten is, mocht je hem eens verliezen. De manier waarop de Pull-The-Dot-strap zit zorgt ervoor dat hij extreem sterk is. Je zult hem nooit verliezen wanneer hij aan je riem zit. Normaliter draag ik hem kruislings aan mijn riem, waardoor ik er makkelijk bij kan. Door de vorm kan ik hem met mijn duim zo uit de schede wippen wanneer ik aan het werk ben. Door de extra loop kan ik ook mijn Exotac of firesteel dragen, waardoor het een compact snij- en vuurpakket in één is.
Samenvatting
Er is een reden dat de Izula al zo lang bij me is, terwijl ik andere tools die ik door de jaren heen gebruikt heb zijn afgevallen. Hij is duurzaam, aantrekkelijk en zeer functioneel. Kost bijna niets qua gewicht op mijn persoon of in mijn tas. Hij past meestal in mijn pouch of in het bovenvak van mijn rugzak en daar blijft hij tot ik hem nodig heb. Hier in Ierland dragen veel mensen geen EDC-mes, maar als ze dat zouden doen zou de Izula een goede keuze zijn. Hij is licht en onopvallend.
Je kunt misschien een goedkoper mes als de Morakniv Eldris kopen, en daarmee red je je ook. Maar ik vind dat de ESEE Izula net wat meer waar voor je geld is. Hij is dikker, steviger en voelt als een volwaardig full-tang mes in je hand. Het droppoint-lemmet en de handgreep maken hem prima gebalanceerd, met fantastische grip. Er is weinig waarvoor ik mijn Izula niet zou gebruiken. Daar bovenop heb je de fantastische garantie van ESEE en met de Armatus-schede heb je ontzettend veel aan dit mes zonder je teleur te stellen wanneer je hem nodig hebt. Simpelweg een fantastisch mes voor je uitrusting.
Een laatste not, en een van de belangrijkste redenen waarom ik dit mes draag, is dat hij er simpelweg mooi uit ziet. Het stevige ontwerp van een klassieke ESEE, het oversized koordoog aan het uiteinde van de greep voor een karabijnhaak en de grove jimping en punt van het lemmet. Simpelweg leuk om te gebruiken! Wellicht wordt hierover niet genoeg gesproken in artikelen en reviews waar we liever rationeel over cijfers praten (dat doe ik zelf ook). Maar wanneer je gereedschap gebruikt denk je toch nooit echt na over het gebruikte 1095-staal? In sommige gevallen wel, en een koolstofstalen lemmet heeft vele voordelen. Mijn punt is dat een van de belangrijkste factoren voor zo’n mes waarop we baseren of we hem houden of verkopen is dat we genieten van het gebruiken. Je wilt hem gebruiken en daardoor naar buiten gaan om een excuus te hebben om hem te gebruiken! Voor mij heeft ESEE Izula dat effect.
Padraig Croke
Padraig Croke is de host van de Trial by Fire-podcast, die van 2018 tot 2023 liep. Overdag is hij grafisch ontwerper en fotograaf en een fanatiek outdoor-mens en bushcraft-liefhebber. Wanneer hij niet voor ons schrijft, is hij meestal in de natuur om te filmen of te fotograferen.
Lees meer over wat Padraig zoal doet op zijn website: www.padraig.me, en je kan hem ook volgen op instagram: @padraigcroke!
Bedankt Padraig, voor deze toffe review!