Spotlight: KA-BAR USMC

Sommige messen komen en gaan, maar een paar blijven generaties lang bestaan. De KA-BAR USMC, in het bijzonder de USMC 1217, is een van die messen. Maar wat maakt dit mes nu echt bijzonder?

Een tijdloos icoon binnen de messenwereld

De KA-BAR USMC is ooit ontworpen om mariniers te helpen in het veld, maar vandaag de dag is het nog steeds een onmisbaar stuk uitrusting voor avonturiers, verzamelaars en liefhebbers van militaire historie. De KA-BAR USMC werd geboren uit noodzaak. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was er een gebrek aan betrouwbare veldmessen. Dit mes werd, zoals je hieronder zult lezen, snel de favoriet onder militairen.

De oorsprong (Voor WOII)

De oorsprong van de KA-BAR-messen gaat terug tot het begin van de 20e eeuw. In de jaren 1890-1910 produceerden diverse Amerikaanse bedrijven al jacht- en werkmessen, maar er was nog geen standaard militair dienstmes. Amerikaanse troepen gebruikten destijds vooral bajonetten of civiele messen voor veldwerk en alledaagse taken.

KA-BAR als merknaam ontstond in de vroege 20e eeuw, afgeleid van een anekdote waarin een jager een beer ("bear") doodde met een mes en dit in een slecht geschreven brief meldde als "K a bar" (kill a bear). Dit werd in de loop van de jaren 1920 de officiële merknaam van de Union Cutlery Company, de voorloper van het huidige KA-BAR Knives Inc.

Tweede Wereldoorlog: Het legendarische KA-BAR USMC mes ontstaat (1942)

Toen de Verenigde Staten zich in 1941 aansloten bij de Tweede Wereldoorlog, werd al snel duidelijk dat bestaande militaire messen niet voldeden aan de eisen van de mariniers en de soldaten. Bajonetten waren te lang en onpraktisch voor algemeen gebruik, terwijl de standaard uitgereikte dolken zoals de Fairbairn-Sykes Commando Dagger kwetsbaar waren en voornamelijk bedoeld voor tactische, ‘last resort’-situaties. In 1942 ontwierp en produceerde Union Cutlery een robuust, veelzijdig mes speciaal voor de United States Marine Corps (USMC). Dit mes verving snel oudere ontwerpen en werd standaarduitrusting voor mariniers, soldaten en zeelieden. De naam “KA-BAR” werd synoniem met het mes, ondanks dat andere fabrikanten zoals Camillus en Robeson Cutlery Company ook soortgelijke messen produceerden. Tegen de Vietnamoorlog begonnen sommige eenheden echter alternatieven te gebruiken, zoals de eveneens welbekende Gerber Mark II. Dit omdat het KA-BAR-mes met zijn leren handgreep gevoelig was voor tropische vochtigheid. Toch bleef het mes populair, vooral onder de mariniers.

De Jaren ‘80 en ‘90 – KA-BAR wordt een cultuur-icoon

In de jaren ‘80 en ‘90 verdween het KA-BAR-mes grotendeels uit actieve militaire dienst, waardoor het een zeer gewild object werd onder veteranen, verzamelaars en liefhebbers. Het mes werd ook populair in de gigantische wereld van popcultuur en films, vaak afgebeeld als hét mes van de Amerikaanse strijdkrachten. Dit versterkte het legendarische imago van de KA-BAR USMC nog meer, waardoor het de status kreeg die het vandaag de dag geniet.

21e Eeuw – Modernisering en Nieuwe Modellen

Met de conflicten in Afghanistan en Irak (2001-2021) nam de vraag naar tactische messen weer toe. KA-BAR introduceerde modernere versies van het klassieke mes, met verbeteringen een aanpassingen zoals:

Kraton handgrepen in plaats van leer, voor betere vochtbestendigheid in allerlei omstandigheden.
Tanto lemmeten voor meer penetratiekracht.
Half gekartelde lemmetopties voor meer veelzijdigheid en betere snijprestaties, bijvoorbeeld voor dik touw.
Kleinere versies genaamd de “KA-BAR Short” die niet officieel onder de USMC-lijn vallen, maar in wezen een kleinere exacte kopie zijn.

Het klassieke USMC-mes wordt tot op de dag van vandaag nog steeds trouw aan het originele ontwerp geproduceerd en verkocht, zowel aan verzamelaars die de traditionele kwaliteit en vormgeving waarderen als aan actieve beroepsmilitairen. Dit definitieve hedendaagse model, bekend als het KA-BAR USMC mes (KA-BAR USMC 1217), heeft de volgende kenmerken:

Lemmet: een 18 cm clip point lemmet van koolstofstaal (1095 Cro-Van), ontworpen voor zowel tactische als utilitaire situaties.
Pommel en stootplaat: een stalen pommel en messing stootplaat om zo de hand te beschermen en als geïmproviseerde hamer te dienen.
Handgreep: Lederen ringen die om de 'tang’ heen zijn geperst, vormgegeven en gekleurd, om ze vervolgens vast te maken met een vastgepinde buttcap/stootplaat.
Schede: Keuze uit zowel een lederen schede/foedraal, als een Kydex versie voor vochtige omgevingen.

KA-BAR USMC vandaag de dag

Vandaag de dag is het KA-BAR USMC-mes uitgegroeid tot een van de meest herkenbare messen ter wereld. Hoewel de KA-BAR USMC 1217 tegenwoordig in het moderne leger minder standaard is dan gespecialiseerde messen van bedrijven zoals bijvoorbeeld Benchmade, SOG of Gerber, blijft het een favoriet onder zowel mariniers als hobbymatige liefhebbers.

Conclusie

Het KA-BAR USMC-mes is meer dan een stuk gereedschap; het is het boegbeeld van militaire traditie en jarenlang vakmanschap. Dit tijdloze ontwerp vind je overal terug: van de vele slagen van de 2e wereldoorlog, hedendaagse moderne conflicten tot aan de vitrines van verzamelaars; de KA-BAR USMC lijn is niet meer weg te denken. Dit mes is, en blijft, een legendarisch icoon van de militaire geschiedenis.